Przychód pracownika związany ze służbowym autem

Dla firm: Przychód pracownika związany ze służbowym autem

  • 5.0 / 5
  • 1

Przez szereg lat brak było w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – ustawa PIT, przepisów regulujących zasady ustalania przychodu pracownika z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych. Stwarzało to problemy z prawidłowym ustalaniem przychodu z tego tytułu i było przedmiotem częstych sporów podatników z organami podatkowymi. Pożądane zmiany w tym zakresie zostały wprowadzone od 1 stycznia 2015 r., poprzez dodanie w art. 12 ustawy PIT ustępów 2a – 2c.

Pierwszy z nich określa ryczałtową wysokość przychodu, która uzależniona jest od pojemności silnika samochodu służbowego wykorzystywanego przez pracownika do celów prywatnych. Zgodnie zatem z brzmieniem art. 12 ust. 2a ustawy PIT wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

1) 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1.600 cm3;

2) 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1.600 cm3.

Kryterium dla ustalenia wysokości przychodu pracownika stanowi zatem wyłącznie pojemność silnika samochodu. Wysokość przychodu nie będzie wobec tego zależała ani od ilości przejechanych kilometrów w danym miesiącu, ani od sposobu korzystania z pojazdu np. używania samochodu do jazd lokalnych czy pozamiejscowych.

W przepisach uregulowano też sytuację gdy pracownik korzysta z samochodu w celach prywatnych tylko przez część miesiąca. Wartość świadczenia ustala się wówczas stosownie do art. 12 ust. 2b ustawy CIT w wysokości 1/30 określonych wyżej kwot za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych.

Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom

Z kolei w sytuacji, gdy podatnik dokonuje częściowej odpłatności za używanie służbowego samochodu do celów prywatnych, to jego przychodem jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Stąd przychód ten tylko wówczas jest ustalany, gdy poniesiona przez pracownika odpłatność jest niższa niż 250 zł. albo 400 zł. – w zależności od pojemności silnika samochodu służbowego używanego do celów prywatnych. W sytuacji gdy odpłatność, którą ponosi pracownik z tytułu korzystania z samochodu do celów prywatnych, jest wyższa od zryczałtowanego przychodu, przychód u pracownika nie powstaje.

Wprowadzone do ustawy regulacje mimo, iż miały na celu wyeliminowanie wątpliwości związanych z ustalaniem przychodu po stronie pracownika korzystającego w celach prywatnych z samochodu służbowego, to jednak nie do końca spełniły te oczekiwania, bowiem nie wyjaśniały jakiego rodzaju koszty użytkowania samochodu obejmują kwoty ryczałtu.

Paliwo w ramach ryczałtu

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach podzielał stanowisko podatników, iż kwoty ryczałtu obejmują wszelkie koszty użytkowania samochodu takie jak: ubezpieczenie, bieżące naprawy i przeglądy. Przedmiotem sporu stała się jednak kwestia objęcia ryczałtem kosztów paliwa, ponieważ organy podatkowe prezentowały stanowisko nieakceptowane przez podatników, że koszty paliwa pozostają poza ryczałtem i powinno się do nich stosować zasady ustalania przychodu przewidziane w art. 11 ust. 2 i ust. 2a pkt 4 ustawy PIT. Ten pogląd nie znalazł jednak aprobaty w orzecznictwie sądów administracyjnych, które w licznych wyrokach wskazywały, iż: „Wbrew stanowisku organu świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu. Jest nim zapewnienie możliwości jego prawidłowego używania, także i ponoszenie wszystkich niezbędnych wydatków umożliwiających takie używanie tj. kosztów eksploatacji, w tym materiałów eksploatacyjnych, kosztów związanych z zakupem paliwa, czy badań technicznych. Nie ma przy tym żadnego uzasadnienia, aby jeden rodzaj tych wydatków jakim są wydatki na paliwo uznać za stanowiące odrębne świadczenie” (wyrok NSA z 8.01.2019 r., sygn. II FSK 3642/16). Minister Finansów, którego stanowisko w sprawie objęcia ryczałtem z art. 12 ust. 2a ustawy PIT kosztów paliwa, było zbieżne ze stanowiskiem organów podatkowych, na skutek utrwalonej linii orzeczniczej sądów administracyjnych wydał w dniu 11.09.2020 r. interpretację ogólną, sygn. DD3.8201.1.2020, w której wskazał, że: „(…) prawidłowa wykładania art. 12 ust. 2a ustawy PIT prowadzi do wniosku, że koszty paliwa finansowane przez pracodawcę, udostępniającego pracownikowi samochód służbowy do wykorzystywania do celów prywatnych, mieszczą się w zryczałtowanym przychodzie, o którym mowa w art. 12 ust. 2a ustawy PIT” (…) Przyjmując zatem argumentację zawartą w jednolitej linii orzeczniczej sądów administracyjnych w zakresie interpretacji art. 12 ust. 2a ustawy PIT, należy stwierdzić, że ryczałtowo określona w tym przepisie wartość nieodpłatnego świadczenia obejmuje ponoszone przez pracodawcę koszty związane z utrzymaniem i ogólnym użytkowaniem samochodu, przykładowo takie jak: paliwo, ubezpieczenie, wymiana opon, bieżące naprawy, okresowe przeglądy, które zakład pracy – jako właściciel samochodu – musi ponieść, aby samochód był sprawny i mógł uczestniczyć w ruchu drogowym”.

Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom

Minister Finansów podkreślił jednak, że używanie tak udostępnionego samochodu niejednokrotnie wiąże się z dodatkowymi kosztami, takimi jak opłaty parkingowe, czy opłaty za przejazdy autostradą, które nie mogą być uznawane za świadczenia objęte kwotą określoną w art. 12 ust. 2a ustawy PIT.

Ryczałtowy przychód u korzystających z aut elektrycznych

Wśród przepisów regulujących zasady ustalania przychodu pracownika z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych, zabrakło regulacji odnoszących się do samochodów elektrycznych. Skoro ryczał jest ustalany w zależności od pojemności silnika, w odniesieniu do aut ekologicznych nie może być zastosowany, ponieważ auta te nie posiadają pojemności silnika. W takiej sytuacji powstała wątpliwość jak ustalać przychód w przypadku korzystania przez pracowników z samochodów elektrycznych: ustalić przychód według cen rynkowych stosowanych przez wypożyczalnie, w ogóle nie ustalać przychodu, czy też przyjąć, że skoro pojemność silnika wynosi 0, (jest zatem mniejsza niż 1.600 cm3), to można zastosować ryczałt 250 zł. miesięcznie. Stanowisko w tej sprawie zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 11.02.2020 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.587.2019.1.JK3 podzielając stanowisko podatnika, że wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystania samochodu służbowego dla celów prywatnych powinna zostać ustalona w kwocie ryczałtowej w wysokości 250 zł, zgodnie z art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w przypadku samochodu elektrycznego pojemność silnika wynosi 0, a więc mieści się w przedziale do 1600 cm3.

Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom

Eksperci artykułu: